Dbanie o higienę jamy ustnej jest wyzwaniem dla osób noszących aparat ortodontyczny. Dokładne czyszczenie zębów zabiera więcej czasu, a resztki pokarmu mogą chować się między zamkami i w przestrzeniach międzyzębowych. Jest to prosta droga do rozwinięcia się próchnicy! Jakich zasad przestrzegać, aby po zakończeniu leczenia cieszyć się nie tylko prostymi, ale również zdrowymi zębami?
Rodzaje aparatów ortodontycznych
Leczenie ortodontyczne podejmuje się w dwóch sytuacjach. Pierwsza z nich dotyczy istniejących wad zgryzu. Dzielą się na dotylne (cofnięcie żuchwy) i doprzednie (wysunięcie żuchwy do przodu). Druga z kolei odnosi się do wad zębowych. Są to przede wszystkim stłoczenia zębów, rotacje i zaburzenia położenia w łuku. Aparaty ortodontyczne są zakładane zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Wybór konkretnego rodzaju aparatu, a także długość leczenia, zależą przede wszystkim od wieku i stopnia złożoności wady.
Powszechnie stosowane są przede wszystkim aparaty stałe. Składają się z zamków umocowanych na zębach i drutów. Działają w oparciu o wywieranie siły, która powoli przemieszcza zęby. Z kolei aparaty ruchome można wyjmować z ust i z reguły stosowane są u dzieci. Bez względu na rodzaj aparatu, każdy z nich utrudnia prawidłowe mycie zębów i sprawia, że osoba przechodząca leczenie musi wprowadzić do swojej rutyny pielęgnacyjnej nowe sposoby utrzymywania higieny jamy ustnej.
Jak prawidłowo szczotkować zęby?
Prawidłowe szczotkowanie zębów to podstawa! Co warto wiedzieć, aby higiena jamy ustnej utrzymywała się na należytym poziomie podczas całego procesu leczenia?
- Szczoteczka manualna – decydując się na korzystanie ze standardowej szczoteczki manualnej, warto wybrać model zaprojektowany z myślą o pacjentach ortodontycznych. Mają one stosunkowo małą główkę z miękkim włosiem. Jest ono przycięte w kształcie litery V – ma to ułatwić docieranie szczoteczki do trudno dostępnych elementów aparatu.
- Szczoteczka elektryczna – to zawsze dobry wybór. Dzięki niej możliwe jest zdecydowanie dokładniejsze i bardziej efektywne mycie zębów. Podobnie jak w przypadku szczoteczek manualnych, również wybierając wersję elektryczną warto zaopatrzyć się w końcówkę, która
- Szczoteczki międzyzębowe – to obowiązkowy element wyposażenia każdej osoby będącej w trakcie leczenia ortodontycznego. Dzięki nim możliwe jest usuwanie resztek jedzenia nawet z najbardziej ciasnych szczelin.
- Pasta do zębów – osoby noszące aparat powinny koniecznie korzystać z dobrej pasty. Jej formuła musi docierać do wszystkich części jamy ustnej zapewniając redukowanie ilości płytki nazębnej.
Nitkowanie i irygator, czyli dbanie o przestrzenie międzyzębowe
W sypialni najważniejszy jest wygodny materac – taki, jak Hilding Tivano, a w toaletce pacjenta ortodontycznego kluczowe znaczenie ma irygator. Jest to bardzo przydatne urządzenie, dzięki któremu można pozbyć się nawet najmniejszych cząsteczek jedzenia. Szczoteczką praktycznie niemożliwe jest usunięcie brudu zgromadzonego w szczelinach zamków. Poza tym, irygator łagodzi ewentualne podrażnienia na dziąsłach, które często pojawiają się podczas noszenia aparatu ortodontycznego. Czasem poleca się nawet wlewanie do pojemniczka irygatora dobrego płynu do płukania jamy ustnej.
Obowiązkową częścią codziennej rutyny jest też stosowanie nici dentystycznej. Najlepszym wyborem są produkty typu superfloss. Taka nić posiada sztywny koniec, dzięki któremu można z łatwością przełożyć ją pod drutem. Grubszą częścią nici należy czyścić przerwy między zębami i okolice zamków, a cieńszą – przestrzenie międzyzębowe. Bez względu na wybrany rodzaj nici, zawsze należy dbać o to, aby przesuwać ją między palcami w taki sposób, aby kontakt z zębami miała jedynie czysta część.
Wosk jako remedium na rany i otarcia
Terapia ortodontyczna to jedyny sposób na wyleczenie wad zgryzu. Choć efekty leczenia mogą być zachwycające, często jego przebieg wiąże się z pewnym dyskomfortem. Zarówno zamki, jak i druty mogą powodować powstawanie ran i podrażnień śluzówki. Jest to niezwykle uciążliwe i bolesne! Takie uszkodzenia tkanek miękkich znacznie utrudniają pobieranie pokarmów. Jak zaradzić temu problemowi? Przede wszystkim, warto już profilaktycznie zaopatrzyć się w wosk ortodontyczny. Nakłada się go na ocierające części aparatu. Przyspiesza gojenie ran, a także zapobiega ich powstawaniu. Warto pamiętać o tym, że skaleczenia pojawiające się kilka razy w tym samym miejscu mogą goić się nieco wolniej. Warto wówczas zadbać o dietę, która nie będzie podrażniała uszkodzonych tkanek. Ważny jest też wypoczynek. Odpowiednia ilość snu w wygodnej sypialni, wyposażonej w akcesoria sypialniane wysokiej jakości – np. od marki http://www.hilding.pl/, z pewnością przyspieszy regenerację i wzmocni terapeutyczny efekt stosowania wosku.
Co jeść podczas leczenia ortodontycznego?
Decydując się na podjęcie leczenia ortodontycznego warto pamiętać o tym, że podczas noszenia aparatu z reguły konieczne jest zmodyfikowanie diety. Przede wszystkim, zdarza się, że dni po kontrolach u ortodonty wiążą się z bólem i nadwrażliwością. Wówczas zaleca się jedzenie potraw nie wymagających intensywnego przeżuwania. Doskonale sprawdzą się takie dania, jak jajecznica, owsianka, koktajl owocowy, krem z dyni czy brokuła.
Warto mieć też na uwadze to, że niektóre produkty spożywcze mogą wiązać się z ryzykiem uszkodzenia aparatu. Nie zaleca się jedzenia twardych rzeczy, takich jak orzechy, czy jabłka i uszki w całości. Złym pomysłem będzie też jedzenie krówek i innych ciągnących rzeczy. Okleją one zamki aparatu, a ich wyczyszczenie będzie niezwykle trudne. Może to nawet doprowadzić do odklejenia się zamków.
Leczenie ortodontyczne nie należy do najprzyjemniejszych rzeczy na świecie. Jednak stosując się do podstawowych zasad dotyczących utrzymania higieny, można zmniejszyć stopień dyskomfortu i zadbać o zdrowie zębów.