Muzykoterapia jest w dzisiejszych czasach uznaną formą leczenia. Wykorzystuje się ją w najróżniejszych gałęziach medycyny, a szczególną rolę odgrywa ona w profilaktyce zachowania zdrowia psychicznego oraz w maksymalizacji efektów psychoterapii. Jednak warto pamiętać o tym, że muzykoterapia nie jest niczym nowym, a wzmianki o jej zastosowaniu można znaleźć już w Biblii. Na czym tak naprawdę polega muzykoterapia i kiedy warto po nią sięgnąć?
Na czym polega muzykoterapia?
Muzykoterapia jest metodą leczenia, jednak co to tak naprawdę oznacza? Można wyróżnić kilka rodzajów terapii tego typu:
- Muzykoterapia indywidualna – polega na interakcji jednego pacjenta z terapeutą. Konkretny przebieg sesji jest indywidualnie dobierany do danej osoby, a słuchanie muzyki często łączy się z innymi aktywnościami – w zależności od problemu konkretnego chorego.
- Muzykoterapia grupowa – jest szczególnie ceniona wśród osób mających problemy psychiczne, a także wśród seniorów. Stanowi okazję do odnalezienia się w grupie i nawiązania interakcji społecznych.
- Muzykoterapia percepcyjna – polega na słuchaniu całych utworów muzycznych lub ich fragmentów, a następnie omawianiu z psychoterapeutą przeżyć wewnętrznych i werbalizowania swoich emocji.
- Muzykoterapia aktywna – pacjent wybiera instrument i podczas zajęć uzewnętrznia swoje samopoczucie poprzez śpiew, ruch i grę.
Warto mieć świadomość tego, że w większości przypadków muzykoterapia nie może stanowić jednego środka terapeutycznego. Poza nią konieczne jest podjęcie standardowego leczenia u specjalisty. Aby rzeczywiście można było zyskać oczekiwane korzyści, należy także dbać o ogólny styl życia. Zarówno schorzenia somatyczne, jak i psychiczne, wymagają spania na wygodnym materacu – takim, jak https://sleepinghouse.pl/138-materace-180×200. To właśnie nocą zachodzą bowiem najważniejsze procesy regeneracyjne. Kluczowa jest też zdrowa dieta i jeśli tylko jest to możliwe – aktywność fizyczna.
Co można osiągnąć dzięki muzykoterapii?
Zastosowanie psychoterapii może być naprawdę szerokie. Na pierwszym miejscu warto wyróżnić wpływ na emocje i ich przeżywanie, a z biegiem terapii – naukę ich rozpoznawania i konstruktywnego regulowania. Na drugim miejscu można umieścić rozwój umiejętności interpersonalnych i naukę komunikacji. Dotyczy to w szczególności terapii prowadzonej w grupie. Niektórzy psychiatrzy i psychoterapeuci wykorzystują muzykoterapię jako narzędzie diagnostyczne, które ułatwia opisanie osobowości danego pacjenta.
Jednak muzykoterapia to nie tylko korzyści na płaszczyźnie funkcjonowania psychicznego. Można dzięki niej wspierać leczenie zaburzeń motoryki, a także wspomagać pracę nad koordynacją. Muzyka jest przydatna w leczeniu niektórych zaburzeń psychosomatycznych, a także w radzeniu sobie z problemami w wychowaniu dzieci i młodzieży. Zakres korzyści jest niezwykle szeroki co sprawia, że muzykoterapia jest ceniona w środowisku medycznym za swoją uniwersalność.
Muzykoterapia jako wsparcie procesu leczenia
Muzykoterapię stosuje się przede wszystkim w psychiatrii i neurologii, a także w profilaktyce zdrowia psychicznego. Jednak zdarzają się sytuacje, w których jest ona niezwykle skuteczna w terapii pacjentów kardiologicznych, geriatrycznych i onkologicznych. Wskazuje się nawet na przyspieszenie procesu rekonwalescencji po przebytych operacjach chirurgicznych.
Dzięki muzyce można wesprzeć terapię osób chorujących na schizofrenię. Zarówno wersja bierna, jak i czynna zajęć zmniejsza negatywne objawy, a także ułatwia funkcjonowanie w grupie i wspiera pracę nad zdrową komunikacją. Dużym atutem jest brak jakichkolwiek skutków ubocznych i niebezpieczeństw wynikających z prowadzenia tej formy terapii. Podobne efekty osiągane są w pracy z osobami chorującymi na nerwicę. Nieco inaczej kształtuje się kwestia depresji. W przypadku pacjentów, u których zdiagnozowano tę jednostkę chorobową, leczenie skupia się nie na komunikacji, ale na redukowaniu lęku i aktywizowaniu do działania. To samo dotyczy pacjentów geriatrycznych ze starczą depresją.
Muzyka zwiększa wydzielanie endorfin, które łagodzą ból. Z tego powodu muzykoterapia może zmniejszyć potrzebę na stosowanie farmakologii u osób, które przebyły zabieg chirurgiczny! Na coraz szerszą skalę stosuje się muzykoterapię również u pacjentów chorujących na nowotwory. Dzięki zajęciom można łagodzić lęk, ból, nudności i objawy depresyjne. Jednak jest to szczególna grupa chorych, którzy muszą znajdować się pod opieką doświadczonych terapeutów.
Inne sytuacje, w których warto sięgnąć po muzykoterapię, to rehabilitacja neurologiczna, leczenie pacjentów po przebytych udarach mózgu, a także poprawianie komfortu pacjentów w gabinetach stomatologicznych. Lista okoliczności skłaniających do sięgnięcia po ten środek terapeutyczny mogłaby być praktycznie nieskończona!
Czy muzyka może skutecznie wspierać fizjoterapię?
Po muzykę sięgają chętnie fizjoterapeuci i rehabilitanci. Ćwiczenia oddechowe, wspomagające układ krążenia, a także praca nad pionizacją i nauka chodzenia, mogą być wykonywane przy akompaniamencie muzyki. Pacjenci często mogą dzięki temu odwrócić swoją uwagę od nieprzyjemnych aspektów leczenia. Szczególnie docenia się muzykoterapię w przywracaniu do sprawności pacjentów po przebytych udarach mózgu. Słuchanie stymuluje pozytywne zmiany związane z neuroplastycznością, a uzyskanie precyzji ruchów może zająć krótszy okres czasu. Fizjoterapia wiąże się czasem z odczuwaniem bólu. Dzięki muzyce łatwiejsze jest aktywizowanie pacjentów przez terapeutę i zachęcanie ich do wysiłku fizycznego. Rytm ułatwia wykonywanie rytmicznych powtórzeń i zapobiega spowalnianiu procesu leczenia spowodowanego nadmiernym dyskomfortem odczuwanym podczas fizjoterapii.
Niezależnie od wieku i kondycji zdrowotnej danej osoby, zastosowanie muzykoterapii może znacznie zmaksymalizować leczenie pacjenta. Jej główną zaletą jest wyjątkowa uniwersalność i brak jakichkolwiek potencjalnych skutków ubocznych, które mogłyby jej towarzyszyć.
